رشد سریع خودروهای الکتریکی در ایران
۱. توسعه زیرساخت شارژ
دولت ایران برنامه‌ریزی کرده تا پایان سال ۱۴۰۳ (حدود مارس ۲۰۲۵ میلادی)، تعداد ۳٬۰۰۰ ایستگاه شارژ خودروهای برقی را در سراسر کشور راه‌اندازی کند. این اقدام به منظور کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و ارتقاء پایداری انرژی انجام می‌شود.
۲. افزایش تولید داخلی
تولید خودروهای برقی و هیبریدی در کشور طی پنج ماه نخست سال جاری (فروردین تا مرداد) بیش از ۴۵٪ نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد داشته و حدود ۱٬۲۰۰ دستگاه خودروی هیبریدی تولید شده است. پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری خورشیدی، تولید این خودروها به حدود ۵٬۰۰۰ دستگاه برسد.
۳. واردات خودروهای برقی
هم‌زمان با توسعه تولید، واردات خودروهای برقی نیز پیگیری می‌شود. در سال گذشته، حدود ۲٬۵۰۰ دستگاه خودروی برقی وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور شدند. همچنین، گفته شده که تا پایان سال، همین تعداد دیگر نیز به کشور وارد خواهد شد.
۴. خودروهای برقی در ناوگان عمومی
نقش خودروهای برقی در ناوگان حمل‌ونقل عمومی پررنگ‌تر می‌شود؛ تهران تصمیم گرفته حدود ۲٬۰۰۰ تاکسی فرسوده را با خودروهای برقی جایگزین کند. همچنین، گروه صنعتی مپنا اظهار داشته که قریب به ۱۰٬۰۰۰ خودروی برقی قرار است به ناوگان عمومی کشور تا پایان سال جاری افزوده شود.
جایگزینی تاکسی‌های فرسوده با خودروهای برقی نه تنها به کاهش آلودگی هوای کلان‌شهرها کمک می‌کند، بلکه در بلندمدت موجب صرفه‌جویی قابل توجه در مصرف سوخت خواهد شد.
۵. همکاری‌های بین‌المللی و فناوری
شش خودروساز داخلی ایران در چارچوب توافق ۲۵ ساله با چین، در حال ساخت خودروهای برقی هستند. این خودروها در همکاری فناوری با شرکت‌های چینی توسعه داده می‌شوند. در این مسیر، طراحی شبکه‌های فروش هوشمند و پس از فروش مدرن برای تسهیل استفاده از خودروهای الکتریکی نیز در دستور کار است.
۶. سیاست‌گذاری و انگیزه‌ها
دولت ایران، زیرساخت‌ها و سیاست‌های تشویقی متعددی را برای توسعه بازار خودروهای الکتریکی در حال بررسی دارد. این اقدامات شامل تسهیلات مالی، کاهش تعرفه‌های واردات و حمایت از تولیدکنندگان داخلی برقی است. علاوه بر این، کشف ذخایر لیتیوم به عنوان یکی از عناصر کلیدی باتری‌های خودروهای برقی، می‌تواند زمینه‌ای برای تولید بومی باتری فراهم کند.
۷. چشم‌انداز آینده بازار خودرو برقی
مطالعات بازار نشان می‌دهند که سهم خودروهای برقی از بازار ایران که در سال ۲۰۲۴ نسبتاً کم بود، قرار است با نرخ رشد سالانه بیش از ۱۳٪ افزایش یابد و تا ۲۰۳۰ سهم قابل‌توجه‌تری را به خود اختصاص دهد. این روند در کنار رشد کلی صنعت خودروسازی ایران، تحولات مهمی را نوید می‌دهد.
جمع‌بندی
زیرساخت‌ها: شبکه‌ای شامل هزاران ایستگاه شارژ در دست ساخت است که پایه رشد خودروهای برقی را فراهم می‌کند.
تولید و واردات: ترکیبی از تولید داخلی و واردات محدود اما هدفمند، در دستور کار قرار دارد.
ناوگان عمومی: تحول در ناوگان عمومی با جایگزینی تاکسی‌های فرسوده و اضافه شدن هزاران خودروی برقی در حال شکل‌گیری است.
همکاری‌های فناورانه: تعامل با شرکت‌های چینی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، چشم‌انداز صنعتی کشور را تقویت کرده است.
سیاست‌ها و انگیزه‌ها: برنامه‌های تشویقی و تمرکز بر فناوری‌های بومی، مسیر را برای رشد پایدار هموار می‌سازد.
چشم‌انداز بازار: رشد پیش‌بینی‌شده در سهم خودروهای برقی در بازار خودرو ایران، حکایت از آینده‌ای روشن دارد.